Letersi

Mjerimi kurrë nuk është përshkruar kaq dhimbshëm sa në poezinë e Migjenit

POEMA E MJERIMIT

Kafshatë që s’kapërdihet asht, or vlla, mjerimi,

kafshatë që të mbetë në fyt edhe të ze trishtimi

kur shefftyra të zbeta edhe sy tëjeshilta

që të shikojnë si hije dhe shtrijnë duert e mpita

edhe ashtu të shtrime mbrapa teje mbesin

të tanëjetën e vet derisa të vdesin.

E mbi ta n’ajri, si në qesendi,

therin qiellën kryqat e minaret e ngurta,

profetënt dhe shejtënt në fushqeta të shumngjyrta

shkëlqejnë. E mjerimi mirfilli ndien tradhti.

 

Mjerimi ka vulën e vet të shëmtueme;

asht e neveritshme, e keqe, e turpshme;

balli që e ka, syt që e shprehin,

buzët që më kot mundohen ta mshefin –

janë fëmitë e padijes e flitë e përbuzjes,

të mbetunat e flliqta rreth e përqark tryezës

mbi të cilën hangri darkën një qen e pamshirshëm

me bark shekulluer, gjithmon i pangishëm.

Mjerimi s’ka fat. Por ka vetëm zhele,

zhele fund e maje, flamujt e një shprese

të shkymë dhe të coptuem me të dalun bese.

 

Mjerimi tërbohet në dashuni epshore.

Nëpër skaje t’errta, bashkë me qej, mij, mica,

mbi pecat e mykta, të qelbta, të ndyta, të lagta

lakuriqen mishnat, si zhangë; të verdhë e pisa;

kapërthehen ndjenjat me fuqi shtazore,

kafshojnë, përpijnë, thithen, puthen buzët e ndragta

edhe shuhet uja, dhe fashitet etja

n’epshin kapërthyes, kur mbytet vetvetja.

Dhe aty zajnë fillin të marrët, shërbtorët dhe lypsat

që nesër do linden me na i mbushë rrugat.

 

Mjerimi në dritzën e synit te kërthini

dridhet posi flaka e mekun qirini

nën tavan të tymuem dhe plot merimanga,

ku hije njerzish dridhen ndër mure plot danga,

ku foshnja e smueme qan si shpirt’ i keq

tu’ ndukë gjitë e shterruna të së zezës amë,

e kjo prap shtazanë, mallkon zot e dreq,

mallkon frytn e vet, mallkon barrn e randë.

Foshnj’ e saj nuk qesh, por vetëm lëngon,

e ama s’e don, por vetëm mallkon.

Vall sa i trishtueshëm asht djepi i skamit

ku foshnjën përkundin lott edhe të fshamit!

 

Mjerimi rrit fëmnin në hijen e shtëpive

të nalta, ku nuk mrrin zani i lypsis,

ku nuk mund t’u prishet qetsia zotnive

kur bashkë me zoja flejnë në shtretënt e lumnis.

 

Mjerimi pjek fëmin para se të burrnohet;

don ta msojë t’i iki grushtit q’i kërcnohet,

atij grusht që në gjumë e shtërngon për fytit

kur fillojnë kllapitë e etheve prej unit

dhe fetyrën e fëmis e mblon hij’ e vdekjes,

një stoli e kobshme në vend të buzqeshjes.

Një fryt kurse piqet dihet se ku shkon

qashtu edhe fëmia në bark të dheut mbaron.

 

Mjerimi punon, punon dit e natë

tu’ i vlue djersa në gjoks edhe në ballë,

tue u zhigatun deri në gjujë në baltë

e prap zorrët nga uja i bahen palë-palë.

Shpërblim qesharak! Për qindenjë afsh

në ditë – vetëm: lekë tre-katër dhe “marsh!”.

 

Mjerimi kaiher’ i ka faqet e lustrueme,

buzët e pezmatueme, mollzat e ngjyrueme,

trupin pënnendore e një tregtis së ndytë,

që asht i gjikuem të bijë në shtrat të vet i dytë;

dhe për at shërbim ka për të marrë do franga

ndër çarçafë, ndër fëtyra dhe në ndërgjegje danga.

 

Mjerimi gjithashtu len dhe në trashigim

-jo veç nëpër banka dhe në gja të patundshme,

por eshtnat e shtrembta e në gjoks ndoj dhimbë,

mund që të len kujtim ditën e dikurshme

kur pullaz’ i shtëpis u shemb edhe ra

nga kalbsin’ e kohës, nga pesha e qiellit,

kur mbi gjithçka u ndi një i tmerrshmi za

plot mallkim dhe lutje si nga fund i ferrit,

ish zan’ i njeriut që vdiste nën tra.

Kështu nën kambë të randë të zotit t’egërsuem –

thotë prifti – vdes ai që çon jetë të dhunuem.

Dhe me këto kujtime, ksi lloj fatkeqësinash

mbushet got’ e helmit në trashigim brezninash.

 

Mjerimi ka motër ngushulluese gotën.

Në pijetore të qelbta, pranë tryezës plot zdrale

të neveritshme, shpirti me etje derdh gotën

në fyt për me harrue nandhetenand’ halle.

E gota e turbull, gota satanike

tu’ e ledhatue e pickon si gjarpni –

dhe kur bie njeriu, si gruni nga drapni,

nën tryezë qan-qeshet në formë tragjikomike.

Të gjitha hallet skami në gotë i mbyt

kur njëqind i derdh një nga një në fyt.

 

Mjerimi ndez dëshirat si hyjet errsina

dhe bajnë tym si hejt q’i ban shkrum shkreptima.

Mjerimi s’ka gëzim, por ka vetëm dhimba,

dhimba paduruese që të bajnë të çmendesh,

që t’apin litarin të shkojsh fill’ e të varesh

ose bahe fli e mjerë e paragrafesh.

 

Mjerimi s’don mshirë. Por don vetëm të drejt!

Mshirë? Bijë bastardhe e etënve dinakë,

të cilt në mnyrë pompoze posi farisejt

i bijnë lodërtinës me ndjejt dhelparak

tu’ ia lëshue lypsiti një grosh të holl’ në shplakë.

 

Mjerimi asht një njollë e pashlyeme

në ballë të njerzimit që kalon nëpër shekuj.

Dhe kët njollë kurr nuk asht e mundshme

ta shlyejnë paçavrat që zunë myk ndër tempuj.

Leave a Reply

Back to top button