Shimpanzetë në disa pjesë të Afrikës Perëndimore, janë vëzhguar në mënyrë të përsëritur teksa gjuajnë më gurë pemë të caktuara– por jo për ndonjë asnjë arsye të dukshme
Një ekip i udhëhequr nga Hjalmar Kuhl dhe Emi Kalan nga Instituti Mask Plank për Biologjinë Evolucionare në Gjermani, xhiroi një shimpanze që qëllonte me gurë një pemë – një sjellje që futi në mendime studiuesit. Një kamera e vendosur në një kurth për të regjistruar veprimet e primatit, kur nuk kishte njerëz të pranishëm e rregjistroi këtë skenë.
Shimpanzetë kanë qenë prej kohësh të njohura si përdoruese të mjeteve (për shembull duke përdorur gurët si çekiç për të çarë arrat), por i çuditshëm mbetet fakti se hedhja e gurëve nuk ka ndonjë qëllim të qartë. Dhe kjo lloj sjellje, nuk është vërejtur tek popullatat e shimpanzeve diku tjetër. “Ajo që kemi zbuluar nuk qe e rastësishme, një ngjarje e shkëputur; ai gjest është një aktivitet i përsëritur pa asnjë lidhje të qartë me fitimin e ushqimit apo statusit.
Ky mund të jetë një ritual”- tha Laura Kehoe, studiuese në Universitetin e Humboldit në Berlin, e përfshirë në hulumtim. Disa kanë sugjeruar se sjellja, e cila bën që grumbuj gurësh të mblidhen poshtë pemëve, mund të jetë një mënyrë për të shënuar territorin; të tjerë e kanë cilësuar atë si provë të një lloj sistemi të besimit shpirtëror, duke vënë në dukje ngjashmërinë me ndërtimin e tumave prej gurit nga fiset primitive. Sido që të jetë përgjigja, ekzistenca e një sjelljeje të tillë “rituale”, që është specifike për një zonë të caktuar, tregon fuqimisht se sjellja e shimpanzeve është më komplekse nga sa besohej më parë./bota.al