Ngurrimi i palëkundur i Presidentit Trump për të thënë ndonjë gjë negative në lidhje me Rusinë është aq e habitshme sa që një ish-drejtor i inteligjencës kombëtare, James Clapper, dikur vërejti se Vladimir Putin e menaxhon Trump-in sikur të ishim një “pasuri” e inteligjencës ruse. Por nëse do të isha një shtetas rus, do të bëja këtë pyetje: A është Putin-i një agjent i SHBA-ve?
Pse? Për shkak se Putin ka ndërmarrë kaq shumë veprime në vitet e fundit që kanë kontribuar në dobësimin e ekonomisë dhe kapitalit njerëzor të Rusisë, sa që ju duhet të pyesni veten nëse ai është fshehurazi në listën e pagave të C.I.A-së.
Duke filluar nga viti 2007 ose 2008, Putini duket se ka vendosur që rindërtimi i Rusisë duke ushqyer talentin e tij të jashtëzakonshëm njerëzor dhe forcimin e sundimit të ligjit ishte shumë i vështirë – do kërkonte ndarjen e pushtetit, mbajtjen e zgjedhjeve reale dhe ndërtimin e një ekonomie të diversifikuar dhe të bazuar në inovacion.
Në vend të kësaj, Putin vendosi të kërkojë dinjitet për Rusinë në të gjitha vendet e gabuara: duke sistemuar puset e tij të naftës dhe gazit, jo njerëzit e tij; duke forcuar ushtrinë ruse, në vend të sundimit të ligjit; dhe duke pasuruar vetveten dhe rrethin e tij të oligarkëve ndërsa mbështjellët në një mantel të Ortodoksisë Ruse dhe nacionalizmit rus, i cili depërton në bazën e tij.
Les Echos, e përditshmja kryesore e Francës rreth biznesit, kohët e fundit citoi një punëtor rus të teknologjisë, i cili vuri në dukje se “vetëm Microsoft regjistron më shumë patenta sesa e gjithë Rusia!” Tregu i teknologjisë ruse jo vetëm që është i dobët, por edhe “korrupsioni në sistemin gjyqësor … e bën të vështirë për të mbrojtur rastin tuaj në gjykatë kur një grabitqar merr kontrollin e një biznesi start up“.
Pavarësisht nga të gjitha bisedimet e fundit rreth asaj se si Putini po provon të jetë një autoritar i suksesshëm, kam një pyetje: Pse Putini është kaq i pasigurt për popullaritetin e tij të vërtetë në Rusi sa që edhe pas gati 20 vjetësh në krye të Rusisë, ai kishte frikë të lejonte një kandidat të vetëm të besueshëm të pavarur për të kandiduar kundër tij në zgjedhjet e fundit presidenciale?
Kjo është e vërteta reale: Putini vazhdimisht vepron si një fermer që shet viçin e tij më të vlefshëm në këmbim për kube sheqeri. Kjo sepse ai kërkon për sheqernat afatshkurtra për të rritur popullaritetin e tij në bazën nacionaliste sepse është i pasigurt, dhe paguan për atë duke hequr dorë nga viçi i vërtetë, duke e lënë Rusinë më të dobët në afat më të gjatë.
Mishi për sheqer – është një tregti jo mirë
Për shembull, në vitin 2014, Putin e pushti Krimenë dhe sulmoi Ukrainën Lindore me trupat e maskuar ruse – për të marrë një rritje afatshkurtër të sheqerit me elektoratin rus – dhe në këmbim, ai duhej të jetonte me sanksione ekonomike afatgjata të vendosura nga Perëndimi që ndihmojnë në ngadalësimin e rritjes së Rusisë.
Në vitin 2015, për të provuar se Rusia ishte ende një superfuqi – një tjetër sheqer për bazën e tij – Putin dërgoi këshilltarë, avionë të Forcave Ajrore të Rusisë, ekipe speciale operacionesh dhe bateri raketash sipërfaqe – ajër në Siri për të parandaluar rrëzimin e aleatit të Rusisë në Luftën e Ftohtë, Presidentin sirian Bashar al-Assad. Mbështetja e Putinit, së bashku me ndihmën e Iranit, mezi sa e mbajti Asadin në krye, por për momentin Putini është i mbërthyer në Siri dhe nuk mund të dalë, ndryshe Assadi do të rrëzohet dhe Putin të duket budalla.
Ja se si një ekspert veteran i politikës së jashtme ruse, Vladimir Frolov, e përshkroi ndërhyrjen e Putinit në Siri në një anailzë të 5 marsit 2018 në The Moscow Times:
“Në Siri, Rusia po zbulon se fitimi i luftës mund të jetë më i lehtë se sa të fitosh paqen. Sa herë që Presidenti Putin shpall fitoren ose njofton një tërheqje të forcave ruse, ashtu siç bëri në dhjetor, luftimet shpërthyen me një intensitet të ri dhe Moskës i kërkohet të fluturojë në përforcime … Moska tani po lufton për të përmirësuar fitimet e saj ushtarake në një marrëveshje ndërkombëtarisht të ligjshme politike që do të ndihmonte Rusinë të rimarrë investimet e saj në konflikt. Tani për tani, Siria mbetet e paqëndrueshme dhe e copëtuar në feudale të drejtuara nga lojtarët rajonalë me interesat e tyre”.
Tregtia e fundit e Putinit me sheqer kundrejt mishit, ishte urdhërimi i tij i dukshëm i përdorimit të agjentit nervor ushtarak, të prodhuar vetëm në Rusi, për të helmuar ish-spiunin rus Sergei V. Skripal dhe vajzën e tij Julia në qytetin anglez Salisbury. Përgjigjja perëndimore ka qenë ajo që Kryeministrja britanike Theresa May e përshkroi si dëbimin më të madh kolektiv të oficerëve të supozuar të inteligjencës ruse – mbi 100 nga më shumë se 20 vende.
Pavarësisht nëse ishte e koordinuar në kohë ose rastësi, sulmi i helmimit dhe reagimi perëndimor ndihmuan Putinin të arrinte totalin e votave në rizgjedhjen e tij të fundit presidenciale të rremë – një tjetër sheqer. Por pas mëngjesit, Rusia e Putinit është më e izoluar se kurrë. Gjithashtu, miqtë e Putinit dhe oligarkët e tjerë rusë – loja e të cilëve është që të bëjnë një mal me para të pista në Rusi dhe pastaj t’i çojnë në Londër, ku mund të pastrohen për ruajtje – janë tani duke u kontrolluar tani më shumë se kurrë nga autoritetet britanike.
Dhe pastaj vjen strategjia afatgjate e Putinit – për të vënë bast kundër Nënës Natyrë, natyrës njerëzore dhe Ligjin e Moore, të gjitha në të njëjtën kohë. Ai po vendos bast kundër Nënës Natyrë – që bota do të mbetet e varur nga nafta dhe gazi i tij në një epokë të ndryshimeve klimatike përçarëse. Ai ka vendosur bast kundër natyrës njerëzore – se të rinjtë e tij nuk do të duan të jenë të lirë për të realizuar potencialin e tyre të plotë, jo vetëm të jetojnë me kujtimet e sheqerit të madhështisë historike. Dhe ai po vendos bast kundër ligjit Moore – se rritja e qëndrueshme e teknologjisë nuk do të fuqizojë rininë e Rusisë për t’u ndërlidhur dhe për të bashkëpunuar, dhe për të parë përmes marifeteve të tij.
Problemet e Putinit nuk janë diçka për të cilat unë gëzohem. Unë isha kundër zgjerimit të NATO-s; Doja që Rusia të integrohej në familjen e demokracive evropiane. Rusia e dobët, e izoluar dhe e poshtëruar është një kafshë e rrezikshme. Por për të lulëzuar në një afat të gjatë, Rusia ka nevojë për një “ri-fillim” dhe mund të vijë vetëm nga brenda, por Putini nuk do të shtypë butonin.
“Pa reforma, ka pak arsye të jesh optimist për trendin e rritjes afatgjatë të Rusisë, duke pasur parasysh profilin e saj të dobët demografik, institucionet e dobëta dhe dështimin e madh për të diversifikuar ekonominë e saj, pavarësisht se ka një popullsi jashtëzakonisht të talentuar dhe krijuese”, Kenneth Rogoff, ekonomist i Universitit Harvard, shkroi në The Guardian vitin e kaluar. “Nëse bota vazhdon të lëvizë drejt një të ardhmeje të ulët të karbonit, Rusia do të ballafaqohet me një zgjedhje të pashmangshme: të fillojë reformat ekonomike dhe politike ose të përballet me margjinalizimin e vazhdueshëm, me ose pa sanksione perëndimore”.
Është e trishtueshme të shohësh një vend që na dha Tchaikovsky, Tolstoi, Spassky, Sakharov, Stravinsky, Shiskin, Dostoyevsky, Solzhenitsyn, Pushkin, Nureyev dhe bashkëthemeluesin e Google Sergey Brin, të bëhet më i njohur për dhurimin në botë të Novichok, agjentit nervor vdekjeprurës që u përdor në Britani; “burra të vegjël jeshil”, ushtarë rusë të maskuar që pushtuan Ukrainën Lindore; dhe Guccifer 2.0, agjenti kibernetik rus që hakoi Komitetit Kombëtar Demokratik në 2016.
Është vetëm viç për sheqer – dhe kjo është trashëgimia e Putinit./The New York Times – Lexo.al
