Foto

Fotografi të rralla, që nuk do i shikoni kurrë në librat e historisë

Këto foto me ngjyra të së kaluarës që të lënë pa fjalë, duhet të shihen për t’u besuar. Momentet e kapura thjesht nuk duken njësoj bardh e zi. Nuk do ta shikoni më kurrë historinë në të njëjtën mënyrë.

Mbretëreshën e ndjerë, Elisabeta e Anglisë, ishim mësuar ta shihnim gjithmonë me të njëjtën pamje, aq sa na dukej sikur kish lindur ashtu, një grua flokëbardhë e tejet fisnike. Në këtëfoto shfaqet Elisabeta në rininë e saj, një vajzë shumë e bukur.

Punëtorë skllevër sovjetikë të çliruar, duke u shpëtuar nga një bodrum pasi ishte mbyllur dhe i ishte vënë zjarri nga një polic gjerman më 7 prill 1945.

Kjo është absolutisht e tmerrshme. Gjatë Luftës së Dytë Botërore, gjermanët shihnin si njerëz të dorës së dytë, këdo që nuk ndante kombësinë e tyre. Ata i urrenin absolutisht rusët, Hitleri dëshironte dëshpërimisht të pushtone vendin, duke e kthyer atë në një kryqëzatë morale. Kjo përfundoi të ishte rënia e tij.

Sytë e botës janë tek ju

Gjenerali Dwight Eisenhower u drejtohet trupave, një ditë para zbarkimit të aleatëve në Normandi: Ja fjalët e tij:

“Ju jeni gati për të nisur Kryqëzatën e Madhe, drejt së cilës ne jemi përpjekur këto muaj. Sytë e botës janë tek ju. Shpresat dhe lutjet e njerëzve liridashës marshojnë kudo me ju. Në shoqërinë e aleatëve tanë trima dhe vëllezërve tanë në fronte të tjera, ju do të sillni shkatërrimin e makinës gjermane të luftës, eliminimin e tiranisë naziste mbi popujt e shtypur të Evropës dhe sigurinë për një botë të lirë.

Albert Ajnshtajni ishte i famshëm për veshjen e së njëjtës gjë pothuajse çdo ditë, ndërsa punonte në një teoremë. Ai ndjente se i duhej fuqi e panevojshme e trurit për të zgjedhur veshje të reja kur zgjohej në mëngjes. Në mënyrë që ta merrte me lehtësi – dhe të dukej në modë – Ajnshtajni vishte xhaketën Menlo Cossack nga Levi’s.

Ai u fotografua i veshur me xhaketën gjatë viteve 1930, një dekadë kur po punonte në disa nga llogaritjet e tij më të rëndësishme – dhe kur u bë shkencëtari më i famshëm në botë. Në vitin 1939 kur u fotografua për kopertinën e revistës Time, thjesht nuk donte ta hiqte atë.

Bukuria e Brigitte Bardot është edhe më e dukshme në këtë fotografi të mrekullueshme me ngjyra të viteve të saj të hershme në Paris. E lindur dhe e rritur në Qytetin e Dritave, Bardot e filloi karrierën e saj si balerinë.

Duke filluar nga viti 1949, ajo studioi për tre vjet nën koreografin rus Boris Knyazev, por nuk ishte baleti që e solli atë në skenën botërore. Ajo ishte vetëm 15 vjeç kur u shfaq në kopertinën e Elle, duke i dhënë asaj një ofertë për të luajtur në filmin Les Lauriers sont coupés.

Bardot nuk e kuptoi rolin, por nuk kaloi shumë kohë dhe ajo u bë e preferuara e çdo regjisori. Në vitin 1952 ajo po shfaqej në filma dhe po zbukuronte kopertinat e revistave të modës. Udhëtimi i egër ishte gati të fillonte…

Kjo vajzë e gjorë, e mbetur jashtë në rrënoja dhe mbeturina pa asgjë veç një kafshe pellushi për t’i bërë shoqëri. Shpresojmë se familja e saj i mbijetoi Betejës së Britanisë,,,

Nga korriku deri në shtator 1940, Luftwaffe (Forca Ajrore Gjermane) kreu sulme masive shkatërruese ajrore mbi Londër, të njohura tani si Blitzkrieg. Këto sulme shkatërruan pallate, ndërtesat e bukura të Londrës dhe i dhanë fund jetës së mijëra njerëzve.

E vetmja mënyrë për të qëndruar të sigurt gjatë sulmeve ishte të shkohej në vendstrehimet nëntokësore. Në javët e fundit të rrethimit, anglezët vepruan si njësi, duke u siguruar që të gjithë të ishin të sigurt dhe të shëndoshë, pavarësisht nga fuqia e bombave.

Më në fund me ngjyra, dukeshat e mëdha të Rusisë lindën me një sasi të madhe pasurie… edhe pse ato u mbajtën të fshehura nga babai i tyre Cari Nikolla II. Këto motra joshëse – Olga, Tatiana, Maria dhe Anastasia – kanë patur prej kohësh një vend në mendjet e historianëve.

Dihet shumë pak për katër motrat Romanov edhe pse ato duken si tepër të njohura. Fustanet e tyre të bardha me dantella, flokët e tyre të bukur, secila prej tyre ka pamjen e mbretërisë edhe në këtë fotografi.

Të lindura në një mbretëri me pak kujdes për gratë – vetëm burrat mund të siguronin mbijetesën e një dinastie – motrat Romanov argëtoheshin me njëra-tjetrën dhe u arsimuan për të folur rusisht frëngjisht dhe anglisht. Ato ishin të sjellshme, inteligjente dhe të përkushtuara ndaj njëra-tjetrës.

Tmerret e Luftës së Dytë Botërore janë më të pranishme përballë këtyre të burgosurve të kampeve të përqendrimit. Jeta në Buchenwald – siç ishte në çdo kamp – ishte një makth. Nga puna e detyruar, te gazi dhe racionet, çdo ditë ishte e mbushur me një përvojë të re të mjerueshme.

Dhjetëra mijëra të burgosur humbën jetën në Buchenwald, kryesisht nga uria, por disa nga tifoja dhe po aq nga sulmet e dhunshme nga nazistët. Askush nuk ishte i sigurt, askush nuk kishte asnjë shpresë.

Megjithatë, të burgosurit e Buchenwald-it u bashkuan për të formuar atë komunitet që mundën… / bota.al

Back to top button