Takohemi me Jeremy Irons në një varkë të ankoruar në portin e Marinës së Salinës, në orën dy të pasdites së të dielës. Veshur me rroba linoje, me syze dielli elegante, 76 vjeç dhe me një sharm absolut. I bashkohet bashkëshortja Sinéad Cusack, aktore e vlerësuar jo vetëm në teatër, dhe atmosfera bëhet gjallëruese, ndoshta për shkak të disa thumbimeve bashkëshortore, mbase ky sekreti i një martese që zgjat prej vitit 1978.
Në SalinaDocFest, Irons prezanton dokumentarin “Trashed” (është gjithashtu një serial në Prime Video), i përqendruar në angazhimin e tij për mbrojtjen e mjedisit: aktori udhëton nëpër botë duke treguar pasojat e ndotjes, nga malet me mbeturina në bregdetet siriane, deri pranë një inceneratori në Islandë. Takon komunitete që kanë krijuar cikle riciklimi të qëndrueshëm: “Konsumojmë shumë, prodhojmë shumë mbeturina. Besoj se tashmë është vonë. Duhet të përshtatemi.”
Çfarë udhëtimi ishte “Trashed”?
“Vietnami ishte shumë i vështirë. Në Indi takova një familje: vajza kishte lindur pa krahë e këmbë për shkak të bombardimeve kimike amerikane. E ndihmova, i siguruam proteza të reja, ishte një përvojë e mrekullueshme për të dy. Ishte shumë domethënëse përvoja në Liban, në Vietnam, në Islandë. Po të isha vetëm një zë që rrëfente nuk do të kishte të njëjtin ndikim. E përdor famën time për të nxjerrë në pah çështje që më interesojnë, edhe pse jam aktor, jo aktivist.”
Tregon një politikë të largët.
“Në vitet e fundit është përkeqësuar. Vendimet merren vetëm mbi bazë llogarish ekonomike. Është dëshpëruese. Por gjërat e vogla që bëjmë si individë mund ta ndryshojnë botën. Nuk ka kuptim të presim gjithçka nga qeveritë. Ne ia treguam filmin tonë qeverisë britanike, ishin vetëm dy politikanë të pranishëm. Dhe nuk e di sa kohë do të duhet që Amerika të njohë ndryshimet klimatike. E dinë që ekzistojnë, por e dinë gjithashtu që është shumë e kushtueshme për t’u përballuar. Dhe gjithmonë del dikush që arrin të përfitojë nga kjo.”
Keni një lidhje të fortë me Italinë.
“Ka shumë vite që kam xhiruar një film në Katania, Nijinsky, pastaj shkova në Sirakuzë, në gjurmët e paraardhësve të mi. Ishte hera e parë që shkoja në Eolet. Mesdheu – i cili për Italinë është zemra – është një vend i jashtëzakonshëm. Kam lindur në Ishullin e Wight-it, në jug të Anglisë, e kam kaluar gjithmonë duke lundruar. Kam kaluar tek ju momente të lumtura.”
Edhe profesionale.
“Po. Me Bernardo Bertoluccin, që më mungon shumë. Më kërkoi një ditë, përmes bashkëshortes sime Sinéad, të luaja në “Tangoja e fundit”. E lexova skenarin, e telefonova dhe më dha një rol. Më kishin hequr patentën për katër muaj në Britaninë e Madhe, për shkak të shpejtësisë. Kështu që më duhej ta merrja me vete në Toskanë një fotokopje të patentës, për makinë dhe motor.
Jeni një admirues i Morricone-s, që firmosi muzikën e “Mission”.
“Për muzikën e tij ende nuk është shkruar sa duhet. George Martin erdhi në Cartagena për të më mësuar të luaja një oboe të shekullit XVIII. Por më pas e ndryshuan si instrument dhe muzikë: kur e rishoh atë skenë, mendoj që regjistrimi është i gabuar.”
Zeffirelli, “Callas Forever”.
“Ishte një djalosh pak çapkën, por e doja shumë. Ai më besonte shumë. Një ditë i tha asistentit të tij: ‘Franco nuk ndodhet, por në formularët e siguracionit ai është shënuar si zëvendësuesi, në rast se ndodh diçka.’”
Cila është pjesa juaj më e rëndësishme?
“Bashkëshortja ime. Jam një anglosakson i zakonshëm, i ftohtë, por ajo më ndez zjarrin.”
Si ishte të aktronit bashkë?
“Tmerr. Një herë në teatër u ndeshëm në një korridor pas skenës, ajo dilte, unë hyja. Dhe ajo, ndërkohë që më kalon pranë, thotë: ‘Jam shtatzënë.’ Unë, që e mora vesh më pas, mendova vetëm për llogarinë e shkollës dhe të gjitha gjërat për të paguar.”
“Misteri Von Bulow”, dhe Oscar-i.
“Bookmaker-ët më jepnin si favorit, kundër Robert De Niro-s. Kur fitova, isha shumë i tronditur, nuk isha përgatitur asnjë fjalim. M’u desh të improvizoja. Më ra mikrofoni. M’u afrua Madonna, e ulur përballë meje, më puthi. Edhe unë nuk e njihja mirë, më dukej si Michael Jackson. U përpoqa ta përqafoj më pas. E thashë me vete: kam marrë mjaftueshëm puthje për sot.”
Pendesa?
“Pas Oscar-it projekti tjetër ishte “The French Lieutenant’s Woman”, me Meryl Streep. Producenti e ndryshoi regjisorin dhe më zëvendësoi me një aktor më të ri. Pastaj e luajti Hopkins në teatër.”
Filmi i ardhshëm
“Një proces gjyqësor për genocid. Aktorët janë palestinezë dhe izraelitë: Jacir, Palestine, Shez dhe Elham. Në Toronto, Ambasada e Izraelit nuk më dha leje për hyrje. Nuk ka rëndësi. E kemi zhvendosur xhirimin në Shtetet e Bashkuara. Do t’ia dërgojmë administratës së re si një apel i drejtpërdrejtë. Por më duhej të shkoja në New York për një emision mëngjesi. Dhe drejtuesja më tha gjatë përgatitjes: ‘Jo, nuk do flasësh për Palestinën?’ Mendova se po talleshin me mua, por pranova, duke besuar se do vijë dita.” / La Repubblica – Bota.al
