Të jesh mbipeshë është faktor për një sëri sëmundjesh, përfshirë sëmundjet e zemrës, kancerin dhe diabetin tip 2.
Studimet tregojnë se personat obezë preken më shumë edhe nga Covid-19, por pse ndodh kështu? A ka prova se mbipesha është një rrezik shtesë për t’u infektuar nga virusi? Kjo pyetje ka qenë objekt i shumë studimeve.
Plakja, të qenit burrë dhe problemet shëndetësore, të gjitha rrisin rrezikun për t’u sëmurë më seriozisht nga Covid-19.
Pse të qenit obezë është një rrezik shtesë?
Sa më shumë mbipeshë të jesh, aq më shumë yndyrë mbart dhe aq më i ulët është kapaciteti i mushkërive. Kjo do të thotë se është më e vështirë për t’u futur oksigjeni në gjak dhe përreth trupit. Kjo ndikon edhe në zemër dhe në rrjedhën e gjakut. “Njerëzit mbipeshë, kanë nevojë për më shumë oksigjen. Kjo do të thotë që sistemi i tyre po kalon një presion më të madh,” thotë Prof Naveed Sattar, nga Universiteti i Glasgowt.
Gjatë një infeksioni si koronavirusi, kjo mund të jetë serioze. “Përfundimisht, trupi mbipeshë mbingarkohet nga mungesa e oksigjenit për të arritur në të gjitha organet kryesore”, thotë Dr Dyan Sellayah, nga Universiteti i Leximit.
Çfarë roli luajnë qelizat yndyrore?
Shkencëtarët kanë zbuluar se një enzimë e quajtur ACE2, e pranishme në qeliza, është mënyra kryesore që virusi hyn në trup. Nivele më të larta të kësaj molekule mendohet se gjenden në indin dhjamor, ose indin yndyror, dhe njerëzit që janë obezë kanë më shumë – nën lëkurë dhe rreth organeve të tyre. Kjo mund të jetë një arsye që ata kanë rrezik më të lartë të infektimit nga koronavirusi.
A ndikohet edhe sistemi imunitar?
Mbi gjithçka tjetër, aftësia e trupit për të luftuar virusin – i njohur si reagim imunitar – nuk është aq i fuqishëm tek njerëzit që janë obezë. Kjo për shkak të inflamacionit të nxitur nga qelizat imune të quajtura makrofagje që pushtojnë indin tonë dhjamorë. Ata ndërhyjnë në mënyrën se si qelizat tona reagojnë ndaj infeksionit.
A mund të ketë probleme të tjera të fshehura?
Obeziteti shpesh vjen edhe me probleme të tjera shëndetësore, të tilla si zemër e dobët, probleme në mushkëri ose veshkë dhe me diabet të tipit 2. Mpiksja e gjakut gjithashtu ka më shumë të ngjarë të zhvillohet, por nuk është e qartë pse.
Po për kujdesin spitalor?
Mund të ketë sfida kur bëhet fjalë për menaxhimin e pacientëve me obezitet në kujdesin intensiv, sepse është më e vështirë për t’i intubuar, dhe për tu bërë skanimi i tyre për shkak të kufijve të peshës. Pacientët më të rëndë gjithashtu mund të jenë më të ndërlikuar për t’u kthyer, në mënyrë që të lehtësojnë frymëmarrjen e tyre.
Çfarë mund të bëj që të jem i shëndetshëm?
Mënyra më e mirë është të hani një dietë të shëndetshme, të ekuilibruar dhe të ushtroheni rregullisht. Ecja e shpejtë, vrapimi dhe çiklizmi janë mundësi të mira, të cilat mund të bëhen edhe me masat e distancimit shoqëror në fuqi. / bota.al