Bota

A mund të shpëtohet Venecia?

“Italianët thjesht nuk janë të mirë në planifikimin afatgjatë”, shkruante Maurizio Ferrera për Corriere della Sera. Ne e trajtojmë të ardhmen “si një lloj kolonie të largët dhe të pabanuar, në të cilën mund të shkarkojmë dëmet e prodhuara nga gjeneratat e sotme”. Shikoni borxhin tonë kombëtar që lulëzon, i cili sot është 2.7 trilion dollarë, 138 përqind të produktit tonë të brendshëm bruto. Nëse do të shpëtojmë Venecian, do të duhet të ndryshojmë kulturën tonë politike. Eshtë e paqartë nëse kemi vullnet”

“Përmbytja katastrofike e Venecias mund dhe duhej të ishte shmangur”, shkruante Gian Antonio Stella në Corriere della Sera. Autoritetet shpallën një gjendje të jashtëzakonshme në qytetin e kanalit, pasi një valë jashtëzakonisht e lartë çoi nivelet e ujit në rreth 2 metra mbi nivelin e detit.

Më shumë se 80 përqind e qytetit historik u përmbyt, përfshirë Bazilikën e Shën Markut, duke lënë pas skena shkatërrimi. Gondolat mbushën brigjet e Kanalit të Madh. Katet e para të hoteleve u shndërruan në pishina: Në Pallatin 500-vjeçar, Gritti “sofrat dhe tavolinat e shekullit të 18-të lundruan nëpër dhomë ndërsa portreti i një pëllumbi shikonte rreptësisht që nga muri”. Në rrugë, turistët me çizme shiu kalonin me vështirësi pranë dyqainxhinjve me duart e ngritura nga qielli, që ruanin gjakftohtësisht mallrat e lagura.

Nuk ka qenë e keqe që nga viti 1966. Në atë kohë, italianët e mbërthyer nga paniku, bënin thirrje për veprim të menjëhershëm, por sapo uji u tërhoq, ata ngritën supet dhe e lanë në heshtje këtë çështje për gati 40 vjet. Sistemi masiv MOSE për mbrojtjen nga përmbytja që u miratua më në fund në 2003 ende nuk ka përfunduar, për shkak të burokracive dhe mashtrimit. Kemi pasur dekada eksperimentesh. Polemikash. Mbeturinash. Rryshfetesh. Hetimesh gjyqësore. Prangash”.

Ndërkohë, Venecia po zhduket nën ujë, shkruante Jacopo Giliberto në Il Ore Sole 24. Ndryshimi i klimës dhe rritja e nivelit të detit janë fajtorë, por po kaq është edhe fakti që ne nxorrëm ujë me pompa nga një akuifer nëntokësor nga vitet ’30 deri në vitet ’80, duke bërë që toka poshtë nesh të “shembet me shpejtësi mbresëlënëse”. Kur autoritetet më në fund u morën seriozisht me përmbytjet në fund të viteve 1980, ata mund të kishin kopjuar projektin e një dige të provuar dhe testuar, si psh Barrat Thames Barrier që mbron Londrën. Por Venecia e lavdishme është një thesar botëror, një muze arti i hapur, kështu që zyrtarët në vend të kësaj zgjodhën “diga të padukshme” më të kushtueshme, që “nuk do të prishnin pamjen”. Deri më tani, kemi shpenzuar më shumë se 6 miliardë dollarë për MOSE, që nuk do të funksionojë deri vitin e ardhshëm.

Projekti është një rrëmujë, shkruante Daniele Fiori në Il Fatto Quotidiano. MOSE përdor porta kundër përmbytjeve të mëdha, që ngrihen nga shtrati i lagunës, duke u mbyllur nga Detin Adriatik kur baticat e larta rrezikojnë të fusin ujë, që përmbyt në të gjithë qytetin. Ndërtimi u ndërpre për disa muaj në 2013 pas zbulimit të një skeme masive ryshfeti, që përfshinte politikanë dhe drejtues të agjencisë së digave. Pastaj u zbulua se “pjesa më e madhe e kapakëve ishin bllokuar nga rëra”, dhe tashmë “menteshat e çelikut – thelbësore që mekanizmi të punojë” janë ndryshkur. “Italianët thjesht nuk janë të mirë në planifikimin afatgjatë”, shkruante Maurizio Ferrera për Corriere della Sera. Ne e trajtojmë të ardhmen “si një lloj kolonie të largët dhe të pabanuar, në të cilën mund të shkarkojmë dëmet e prodhuara nga gjeneratat e sotme”. Shikoni borxhin tonë kombëtar që lulëzon, i cili sot është 2.7 trilion dollarë, 138 përqind të produktit tonë të brendshëm bruto. Nëse do të shpëtojmë Venecian, do të duhet të ndryshojmë kulturën tonë politike. Eshtë e paqartë nëse kemi vullnet”. / bota.al

Leave a Reply

Back to top button