Më e rëndësishme sesa përmbajtja aktuale e ndryshimeve të ekzekutivit do të jetë se si Kongresi i Shteteve të Bashkuara, bizneset dhe grupet e tjera të interesuara do të reagojnë ndaj ndryshimit të politikave të z. Trump që, që sipas Pew Research Centre, mbështesin 75 për qind të amerikanëve.
Çelësi, gjithashtu, do të jetë reagimi i qeverisë kubane. Për gjysmën e shekullit të kaluar, regjimi i Kubës ka mbijetuar, sepse embargoja jo vetëm që ka izoluar popullin kuban nga fqinji i tyre më i afërt prej më shumë se 300 milionë – duke përfshirë thuajse dy milion kubanë në SHBA – por gjithashtu dha një justifikim të përshtatshëm për dështimin e regjimit ekonomik të regjimit.Përkundër pohimeve të avokatëve të saj, ashpërsia e embargos kurrë nuk ka korreluar me përmirësimet në të drejtat e njeriut. Goditja më e keqe në historinë moderne kubane ishte në prill të vitit 2003, kur qeveria kubane arrestoi 75 aktivistë të të drejtave të njeriut dhe gazetarë të pavarur dhe i dënoi ata me një mesatare prej 20 vjet burg. Kjo ndoshi pikërisht kur embargoja ishte më e rreptë, nën administratën e Xhorxh W. Bush, kur madje edhe amerikanët kubanë ishin të kufizuar sa shpesh mund të udhëtonin në ishull për të vizituar të afërmit ose për t’i dërguar para. (Shumica e të burgosurve politikë u liruan në vitin 2010-11 përmes një marrëveshje të ndërmjetësuar nga Vatikani.)
Ajo që Shtetet e Bashkuara i mungonin atëherë, por që tani kanë janë levat. Që kur Presidenti Barak Obama njoftoi të parën në një seri reformash dramatike më 17 dhjetor 2014, për normalizimin e marrëdhënieve, Shtetet e Bashkuara dhe Kuba bashkëpunuan në luftën kundër trafikimit të narkotikëve dhe pastrimit të parave, bashkëpunuan në përmirësimin e sigurisë së portit dhe aeroportit dhe arritën të siguronin vizita nga zyrtarë si raportuesi special i Kombeve të Bashkuara për trafikimin e qenieve njerëzore.
Ndryshimet kanë ndihmuar gjithashtu në gjenerimin e vendeve të punës dhe të ardhura për ekonominë e Shteteve të Bashkuara. Që nga koha kur Presidenti Obama ka liruar kufizimet e udhëtimit, turizmi ka lulëzuar. Vitin e kaluar, rreth katër milionë vizitorë shkuan në ishull, duke përfshirë më shumë se 600,000 nga Shtetet e Bashkuara – një rritje prej 34 përqind nga 2015. Këto udhëtime kanë ndihmuar të ushqehet industria e mikpritjes në të dy anët e Floridës, me Delta, American, JetBlue dhe kompani të tjera fluturonin të paktën në gjashtë qytete kubane çdo ditë dhe linjat e lundrimit Carnival të cilat transportonin qytetarë amerikanë në portin në Havanë. Airbnb tani gjithashtu liston qindra shtëpi private në të cilat amerikanët me mendje të hapur mund të qëndrojnë dhe të bashkëveprojnë me vendasit, dhe javën e kaluar u tha se lidhjet e saj kanë ndihmuar të vendosjen e 40 milionë dollarëve në xhepat e pronarëve kubanë të shtëpive. Duke marrë në konsideratë të gjitha, grupi Engage Kuba vlerëson (në një raport në të cilin morën pjesë) se kufizimi i të drejtave të shtetasve të Shteteve të Bashkuara për të udhëtuar dhe investuar në Kubë do t’i kushtonte ekonomisë amerikane 6.6 miliardë dollarë dhe do të ndikonte në 12.295 vende pune amerikane.
Qeveria e Kastros fiton përfitime monetare nga rritja e turizmit në ishull, por ajo i ka rezistuar hapjes që vjen me të. Nuk i burgos të përndjekurit politikë në të njëjtin ritëm si më parë. Përkundrazi, taktika e saj e re, përkohësisht i mban nën ndalim aktivistët. Por diga është thyer. Kur isha në Kubë vitin e kaluar, ndryshimet në gatishmërinë e njerëzve për të folur, rritja e prosperitetit të një klase të re të sipërmarrësve të pavarur dhe – siç ka raportuar edhe Komiteti për Mbrojtjen e Gazetarëve – rritja e hapësirës së re për gazetari online të pavarur hetimor ishte e pamohueshme krahasuar me situatën katër vjet më parë. Për këtë arsye, avokatët ndërkombëtarë për të drejtat e njeriut mbështesin heqjen e embargos.
Para se të shkojë në Miami, Presidenti Trump do të duhet të peshojë me kujdes opsionet e tij. Ai nuk u zgjodh nga një copë e vogël e popullsisë kubano-amerikane në Florida dhe veprimet e tij do të lejonin që qeveria në Havanë të përdorte rikuperimin si një justifikim për të qëndruar e mbërthyer në Luftën e Ftohtë.
Po, embargoja mbetet ligj, dhe z. Trump mund të fshijë ndryshimet e epokës së Obamës me një goditje të penës. Por Kongresi nuk është i pafuqishëm në këtë histori. Muajin e kaluar, një grup dypartiak prej 55 senatorësh nënshkruan një akt për t’i dhënë fund kufizimeve për udhëtimin nga Shtetet e Bashkuara në Kubë. Nëse zoti Trump do të anullojë në mënyrë dramatike iniciativat, universitetet që kanë pasur lirinë akademike të shkëmbimeve, bizneset dhe punëtorët e tyre, dhe miliona qytetarë që kanë udhëtuar në ishull dhe janë të lidhur me komunitetet kubane, duhet të reagojnë. Ata duhet të kërkojnë që politika ekzistuese t’i shërbejë interesave afatgjata të Amerikës dhe të promovojë vlerat e hapjes dhe besimit në liri dhe ndryshim – dhe në këtë mënyrë në fund të fundit i shërben të drejtave të njeriut.
Qeveria kubane do të duhet të shmangë eksagjerimin e përgjigjes ndaj retorikës së mbingarkuar dhe denoncimeve që do të shoqërojnë ndryshimet. Por nuk ka të ngjarë të jetë në gjendje të rezistojë. Nëse historia mund të shërbejë si masë, qeveria e Kubës do të përgjigjet duke përfituar nga antagonizmi i ri – ashtu siç bëri në vitin 2003 – duke u mbështetur në xhepat e pavarura dhe të informacionit që ka marrë gjatë katër viteve të fundit. Në fund të fundit, çili autokrat mund të rezistojë pa u hequr si viktimë dhe pa fajësuar të huajt për dështimet politike dhe ekonomike?/The New York Times – Lexo.al/
