Gjumi është një ndër gjërat më të rëndësishme në jetën e dikujt. Krahas vetive relaksuese dhe ndihmuese në konsolidimin e memories, një gjumë i mirë nënkupton përqëndrim më të mirë, rezultate më të larta në punë apo shkollë, si dhe rrezik më të ulët për sëmundje kronike, si hipertensioni, diabeti, si dhe sëmundje të ndryshme endokrine. Rreziku më i lartë i një gjumi të reduktuar ndodh pikërisht në tri sisteme apo aparate : sistemin nervor (stres, nervozizëm dhe axhitim të ndërthurura edhe me lodhjen dhe përgjumjen), aparatin kardiovaskular (shtim të të rrahurave të zemrës, rrezik për hipertension, rrezik për sinkope ose rënie të fikëti), si dhe në sistemin endokrin, pasi shumica e hormoneve kanë një cikël ditor të sekretimit të tyre. Në rastin e pagjumësive, ky cikël i sekretimit të hormoneve prishet dhe kjo gjë sjell edhe ndryshime në metabolizëm.
Ndaj për këto dhe shumë probleme të tjera që mund të shfaqen, të gjithë mjekët rekomandojnë një cikël me 7.5 – 8 orë gjumë në një natë. Shumë persona e prishin këtë cikël, ose bëjnë një gjumë jo të shëndetshëm, ndaj ne ju japim dhjetë këshilla se si të bëni një gjumë të mirë.
- Përmbajuni një orari të njëjtë fjetje dhe zgjimi çdo ditë, madje edhe në fundjavë. Ndonjëherë duket e vështirë, pasi secili ka punë, apo mësime dhe i duhet të rrijë ndonjëherë deri natën vonë t’i mbyllë, por është e rëndësishme që ne të mos luajmë me orarin e gjumit.
- Nëse keni probleme me gjumin, shmangni dremitjet gjatë ditës, sidomos pasditeve. Këtu bëhet fjalë për personat që vuajnë nga pagjumësia. Ndjenja e pagjumësisë do t’ju shtohet akoma më shumë, nëse ju flini gjatë pasdites.
- Bëni ushtrime fizike çdo ditë, por jo përpara gjumit. Shumë fizioterapistë dhe mjekë sportivë rekomandojnë të bëhen minimumi 30 min ecje normale dhe 30 min ushtrime fizike në ditë, sidomos gjatë pasdites, kur trupi i ka më të konsoliduar mekanizmat adaptues dhe përshtatet më mirë ndaj stresit fizik.
- Kujdesuni për temperaturën e dhomës së gjumit. Ajo duhet të jetë 15-20 gradë Celsius. Mund t’ju duket e çuditshme, pasi në periudha si këto, pra gjatë dimrit dhe të ftohtit karakteristik të kësaj stine, t’ju dalë gjumi gjatë natës. Një temperaturë e ulët, apo e lartë në mjedisin përreth, ndikojnë në prishjen e gjumit.
- Sigurohuni që krevati dhe jastëkët të jenë të pastër dhe të rehatshëm. Mos mbani jastëkë shumë të lartë dhe as dyshekë, çarçafë, apo batanije jo të pastra. Grumbullimi i baktereve në to do t’jua bëjnë gjumin tuaj të parehatshëm.
- Shmangni alkoolin, duhanin dhe pijet me kafeinë përpara gjumit. Gjithë përbërësit në to stimulojnë sistemin nervor duke iu prishur ritmin normal të gjumit.
- Shmangni darkat e rënda me ushqime që duan kohë të treten. Sistemet dhe aparatet e organizmit tonë funksionojnë në sinkron me njëri-tjetrin. Mbajtja aktive e organizmit me tretjen në aparatin gastrointestinal, nënkupton mbajtjen aktive edhe të sistemit nervor dhe kjo gjë ju dëmton ciklin e gjumit.
- Shmangni përdorimin e pajisjeve elektronike para gjumit, apo gjatë natës. Nëpërmjet studimeve të shumta, është vërtetuar tashmë së rrezet e lëshuara nga aparatët smartphone, apo kompjuterat e dëmtojnë gjumin duke nxitur pagjumësinë.
- Bëni një aktivitet çlodhës çdo mbrëmje para se të flini. Me këtë nënkuptojmë leximin, dëgjimin e muzikës që pëlqeni, shkrimin për ata që pëlqejnë të shkruajnë etj. Këto do t’ju ndihmojnë në relaksimin më të shpejtë të trurit.
- Mos harroni të mbani një ditar apo fletore ku të shënoni kohën e rënies në gjumë, zgjimit dhe cilësinë e gjumit që keni bërë. Për një muaj të tërë shënojini këto gjëra dhe përpiquni që në muajin e ardhshëm t’i reduktoni ditët kur keni fjetur pak, apo të ndiqni hapat e mësipërm për një gjumë më të mirë, në mënyrë që të kompensoni gjumin jocilësor që mund të keni bërë në ditët e muajit të parë. Kjo është një mënyrë shumë e mirë kontrolli për të përmirësuar cilësinë e gjumit tuaj. / Bota.al
