Thonë se kur mbytesh, ke një perceptim krejtësisht të qartë të vdekjes: uji të përpin si një copë tejet e shtrënguar rrobe, diçka nga e cila s’mund të çlirohesh. E ftohtë, e zezë, ajo të përqafon dhe paralizon: ti hap gojën, duke u përpëlitur dhe lëvizur krahë e këmbë. Thonë se trupat natyrshëm pluskojnë mbi ujë. Por njerëzit që flasin kështu, nuk e njohin panikun që e mbërthen barkun dhe mendjen tënde të turbullit, duke të penguar që t’i japësh trupit komandat e duhura: “Mos lëviz, relaksohu”
Nga Deborah Dirani
Unë nuk e di të notoj. Jam nga ata njerëz që nëse më hidhni në një thellësi prej 2 metrash, do të mbytesha brenda 10 sekondash, goja dhe mushkëritë do të më mbusheshin me ujë. Unë nuk di të notoj, ashtu si shumica e emigrantëve që i hipën anijes dhe ia dorëzuan jetën e tyre, mëshirës së Poseidonit, që duket sikur thoshte: “Lërini detet të jenë të qetë, Zoti im”.
Thonë se kur mbytesh, ke një perceptim krejtësisht të qartë të vdekjes: uji të përpin si një copë tejet e shtrënguar rrobe, diçka nga e cila s’mund të çlirohesh. E ftohtë, e zezë, ajo të përqafon dhe paralizon: ti hap gojën, duke u përpëlitur dhe lëvizur krahë e këmbë. Thonë se trupat natyrshëm pluskojnë mbi ujë. Por njerëzit që flasin kështu, nuk e njohin panikun që e mbërthen barkun dhe mendjen tënde të turbullit, duke të penguar që t’i japësh trupit komandat e duhura: “Mos lëviz, relaksohu”.
Një person që po mbytet, është një person që po lufton një betejë kundër një armiku, i cili ushqehet mbi klithmat e dëshpëruara, si një shteg përmes të cilit depërton në trup. Goja hapet për të bërtitur dhe marrë frymë, dhe në vend të të saj gëlltit ujë, që shkon drejt e në mushkëri.
Ti kërkon ajër, por ajo çka merr është vetëm ujë, teksa gradualisht zhytesh poshtë. Ti përpiqesh i dëshpëruar, duke rrahur valët me shpresën se ato do të të mbajnë lart, por pas çdo përplasjeje të duarve, e gjen veten edhe më poshtë nën ujë. Këmbët shkelmojnë, duke u përpjekur të shtyjnë, por nuk ka asgjë për to për të shtyrë. Nuk ka asnjë shpresë.
Gjëja e fundit që të braktis, para se Poseidoni të marrë shpirtin tënd janë duart: ato janë të fundmet që rrëshqasin poshtë, të gëlltitura nga varri i lagësht që fati ka caktuar pët ty. Kjo është pikërisht mënyra, se si 700 shpirtra të varfër ndërruan jetë të dielën: uji zuri vendin e ajrit në mushkëritë e tyre. Krahët e tyre përplaseshin dhe këmbët e tyre shkelmonin. Ata vdiqën gjatë natës, të rrethuar nga deti i errët, u gëlltitën nga nata e errët.
Ata vdiqën, teksa sytë e tyre të mbuluara nga uji, vazhduan të kërkojnë sytë e mbuluara po nga uji të fëmijëve, vëllezërve, grave dhe burrave të tyre. Ata vdiqën para se të mbërrinin ekipet e shpëtimit, në formën qetësuese të një një anije tregtare portugeze. Ata morën në kuvertë aq sa mundën, këta të përmbytur, në kërkim të tokës së premtuar, duke kërkuar ndihmë me besimin e atyre që besojnë se tani, më në fund, më e keqja ka kaluar. Por nuk ishte kështu. Më e keqja duhej të vinte. Më e keqja ishte një peshkareshë e vogël, që u përmbyt duke vjellë 700 shpirtra shpresëplotë në ujë, dhe ia dorëzuar këta të fundit krahëve të vdekjes.
Shtatëqind shpirtra të varfër, që vdiqën duke u mbytur, në vend se të hidheshin në erë nga bombat: kjo tragjedi, duhet të hapë deri edhe mendjet më kokëforta e të mbyllura, të atyre që janë bllokuar në zinxhirët e ndryshkur të injorancës. Nëse jeni të gatshëm të niseni në lundrim pa ditur not, nëse shpenzoni të gjitha kursimet e varfra, vetëm për të patur shansin për të hipur në bordin e një anije rakitike, që duket më shumë si një arkivol sesa një anije, atëherë duhet të jeni kaq shumë i dëshpëruar, saqë do të zgjidhni cdo shans, mbi sigurinë e vdekjes.
Është e tmerrshme. Çnjerëzore. Ka ende burra dhe gra, që janë të detyruar për ta bërë këtë zgjedhje çdo ditë: nëse do të vdesin në shtëpi, me siguri; apo do të marrin rrugën në det dhe ndoshta do të vdesin, por mbase edhe jetojnë. Në fund të fundit, në qoftë se udhëtoni përmes detit, atje është jeta, në ato brigjet e largëta. Nuk ka rëndësi sesa e mjerë është ajo lloj jete: të paktën nuk tronditet nga bombardime ajrore dhe gjëmim i zjarrit të mortajave.
Mund të jetë plot me duar, që shtrihen për të lypur një krodhe buke; mund të jetë plot nga frika e gjetjes së asgjëje; por gjithësesi ajo do të jetë jeta. Liria. Dhe për jetën, ia vlen të ndërmarrësh çdo marrëzi. Ne, që kemi lindur këtu ku ka jetë, nuk mundet as të imagjinojmë vlerën e vërtetë që ka liria.
Ne as nuk mund ta imagjinojmë, se çfarë do të thotë të mbledhësh të gjitha kursimet e jetës dhe t’ia dorëzosh ato një vrasësi që premton – madje garanton – sigurinë dhe mbijetesën tonë. Ne s’mund të imagjinojmë lutjet dërguar një Zoti, i cili, pa marrë parasysh se çfarë emri i është vënë, është ende mbrojtës i jetës, për ata që e lypin atë prej tij, të shurdhër e të hutuar.
Ne nuk mund të imagjinojmë acarimin në stomak që ata duhet të kenë ndjerë, kur kanë hipur mbi anije, këmbëzbathur; njëri që kthen palën e pantallonave, tjetrit që përvesh këmishën, sytë e vrullshëm, në mes një lamtumirë të fundit që uron rikthimin në shtëpi, dhe përpara drejt një bregdeti, që nuk e kishte parë ende. Dhe ne nuk mund të imagjinojmë se uji i zi, i mirë për askënd, përveç peshqve, që e rrethon trupin, që e bën shtëpinë e tij në gojën tuaj, dhe zhvendoset poshtë drejt mushkërive, mbyt shpresat dhe jetën e 700 shpirtrave./HuffingtonPost/ Perkthimi: Bota.al
