Michelle Nijhuis dhe Callie Hanson
Nëse ngjani si shumë amerikanë këto kohë, nuk jeni thjesht në mosmarrëveshje me kundërshtarët tuaj politikë. Ju nuk u besoni fare, nuk i pëlqeni apo madje edhe u frikësoheni atyre. Ky “polarizim afektiv”, siç e quajnë shkencëtarët socialë, është rritur në Shtetet e Bashkuara që nga vitet 1980 dhe është jashtëzakonisht i vështirë për t’u zhbërë.
Por mund të trajtohet. Kemi parë që është e mundur.
Në Perëndimin rural, ku punojmë si gazetarë, pak çështje janë më polarizuese se sa rikthimi i ujqërve. Gjatë tre dekadave të fundit, numri i ujqërve në Shtetet e Bashkuara është rritur nga më pak se 300 në gati 8,000, falë ripopullimit në Parkun Kombëtar Yellowstone dhe gjetkë, ligjeve mbrojtëse dhe vetë aftësisë së ujqërve për t’u përshtatur.
Për disa, popullatat e zgjeruara të ujqërve gri në Perëndim dhe Mesperëndim, së bashku me ringjalljen e ujqërve të Kuq në Juglindje, përfaqësojnë një fitore të jashtëzakonshme të mbrojtjes së natyrës. Për të tjerët, ujqërit përfaqësojnë një kërcënim për bagëtitë, jetesën e fermerëve dhe mënyrën e jetesës në tokë. Me kaq shumë gjëra në lojë, debatet rreth menaxhimit të ujqërve janë të ashpra dhe të thella, ndonjëherë edhe të dhunshme. Tensionet janë përhapur madje edhe në verilindje, ku ujqërit janë të rrallë ose inekzistentë, por mund të ripopullohen me kalimin e kohës.
Kur na ftuan të merrnim pjesë në një event të quajtur Biseda e Ujqërve, ishim të intriguar, por skeptikë. Një bisedë rreth ujqërve? Një debat i nxehtë dukej më i mundshëm.
Biseda filloi duke shmangur me qëllim temën kryesore. Personi që drejtonte bisedën, Francine Madden, u kërkoi 25 pjesëmarrësve të mbledhur në Tucson muajin e kaluar që fillimisht të ndanin vetëm emrat e tyre. Mbetëm pothuajse gjysmë ditë në një marrëdhënie gjysmë-anonime, duke shkëmbyer përshëndetje të sikletshme gjatë vakteve dhe ndërsa zgjidhnim produktet e freskëta të një ferme vendase, e cila i dhuronte ushqimet e saj për njerëzit në nevojë.
Me marrëdhëniet e krijuara në mënyrë të brishtë, më në fund zbuluam identitetet tona të plota. Ndër ne kishte shkencëtarë, pronarë fermash dhe tokash, zyrtarë qeveritarë, konservatorë të natyrës, aktivistë për të drejtat e kafshëve, gjuetarë dhe drejtues agjencish të jetës së egër. Në grup kishte edhe një etikist, roli i të cilit ishte të përfaqësonte perspektivën morale të ujqërve.
Mësuam se shumë prej nesh ishin të lodhur dhe të zhgënjyer pas viteve plot me ngacmime – ndonjëherë edhe kërcënime të drejtpërdrejta – nga kundërshtarët tanë, dashamirës të ujqërve ose të dyja palët. Disa kishin kaluar dekada të tëra duke u shqetësuar për bagëtitë e tyre të vrara nga ujqërit; të tjerë kishin luftuar për të mbrojtur ujqërit nga gjuetia njerëzore. Dhe kjo bëri që dyshimet tona për procesin të ishin të thella, duke qenë se përpjekjet e mëparshme për pajtim shpesh kishin përfunduar në fjalë boshe ose në mosmarrëveshje edhe më të mëdha.
Megjithatë, duke zbuluar fillimisht atë që na bashkonte para se të trajtonim atë që na ndante, arritëm të mbanim polarizimin afektiv nën kontroll. Kjo na çliroi për të shprehur mendimet tona pa frikën e sulmeve personale – dhe për të dëgjuar me vëmendje perspektivat e tjera.
Gjatë ditëve që pasuan, diskutuam përvojat tona personale me ujqërit dhe politikën e lidhur me ta. Dallime të mëdha dolën në pah, por po ashtu edhe pika të përbashkëta. (Studiuesit raportojnë se, edhe pse amerikanët janë të polarizuar në mënyrë afektive dhe ky polarizim po rritet, ne jemi më pak të ndarë politikisht sesa mendojmë: e urrejmë kundërshtarin tonë, por nuk jemi aq kundër tij sa mendojmë.)
Madden, e cila ka ndihmuar në zbutjen e mosmarrëveshjeve të vështira për mbrojtjen e natyrës në mbarë botën, theksoi se qëllimi i një bisede të tillë nuk është as eliminimi i konfliktit dhe as detyrimi për kompromis. Qëllimi është të ndryshohet natyra e konfliktit, duke e shndërruar atë nga një bllokadë pa zgjidhje, në një përpjekje të përbashkët për zgjidhje të qëndrueshme.
Edhe pse një transformim i tillë nuk mund të ndodhte gjatë atyre pak ditëve tona në Tucson, ne pamë potencialin. Gjatë pushimeve nga diskutimet formale, pjesëmarrësit shpesh kërkonin të flisnin me ata me të cilët kishin më shumë mosmarrëveshje, duke treguar dëshirën për të vazhduar dialogun. Në mbrëmjen e fundit, dy fermerë të rinj dhe etikisti u ulën nën yje, të zhytur në një debat të ashpër, por miqësor mbi vlerën e qenësishme të ujqërve. Ata nuk arritën një përfundim, por ranë dakord të vazhdojnë bisedën, dhe kjo ishte një fitore në vetvete.
Që nga takimi në Tucson, pjesëmarrësit janë zhytur sërish në polemika të njohura dhe probleme të reja – përfshirë mundësinë e shkurtimit të fondeve federale për programet që mbështesin jetën e egër dhe komunitetet rurale. Ndërkohë, zyrtarët e Colorado Parks and Wildlife kanë lëshuar 15 ujqër gri në Malet Shkëmbore Jugore, si pjesë e një përpjekjeje ripopullimi që u miratua me rezultat të ngushtë nga votuesit e shtetit në vitin 2020.
Ujqërit tani po gjejnë një mënyrë për të mbijetuar në një shtet të ndarë dhe në një komb të ndarë. Ashtu si njerëzit përreth tyre, ata janë të zgjuar dhe të adaptueshëm, dhe shanset e tyre për të mbijetuar janë mjaft të mira. Por perspektivat e tyre – dhe tonat – do të ishin shumë më të mira nëse do të arrinim të krijonim një terren të përbashkët. / The Washington Post – Bota.al
