Shkence

MISTERI/Vorbullat me diametër 400 kilometra që “ndryshojnë” klimën

vorbullNjë mister i rrethon zbulimin e dy vorbullave gjigante,me diametër rreth 400 kilometra, në Oqeanin Atlantik në afërsi te brigjeve te Amazonës.  Këto janë vorbullat me “të mëdha Eddies” që nuk janë gjendur më pare ne Tokë, dhe dyshohet nga meteorolog dhe specialistet e NASA-s se kanë ndikim të rëndësishëm në ndryshimin e klimës globale të këtyre kohëve të fundit. Vorbullat, të identifikuara rreth dyqind kilometra larg bregut të Guajanas, Surinamit dhe Guajanes franceze, duket se e kanë origjinën nga bashkëveprimi i aktuale i rrymave te Brazilit te Veriut, me rrymat Ekuatoriale Jugore aktuale që lëvizin nga jugu, dhe të rrymave te mëdha qe vijne nga goja e lumit Amazon nga perëndimi. ”Vorbullat rrotullohen rreth vehtes -thone Guillerme Castelao dhe Johns Bill te dy nga Universiteti ‘e Miami, te cilet jane duke studiuar lëvizjet dhe ndryshimet e medha atmosferike, – Ato lëvizin në oqean si një Frisbee (stuhi) e madh qe fillon në ajër. Rotacioni (levizja rreth vehtes) është një metër për sekondë, shumë e shpejt në krahasim me rrymat oqeanike dhe në periferi ka “një valë me hap 40-cm.”

Kohët e fundit, fenomeni i njohur ”El Nino”, i cila është një ngrohje anormale e ujërave sipërfaqësore të Oqeanit Paqësor, është gjithashtu duke lëvizur drejt Atlantikut tropikal, duke shkaktuar anomalitë në klimën e Amazones dhe bregut perëndimor të Afrikës.

Keto vitet e fundit ‘janë duke u zhvilluar ‘ ciklone vjetore” në brigjet e jugut te Brazilit, i cili shkaktoi e shkakton vdekje dhe përmbytje në shtetin brazilian e Santa Catarina.  Eddies gjithashtu mund të ndikojnë në navigacion mes veriut dhe jugut të Atlantikut. ”Nëse drejtuesit e anijeve i dine drejtimin e vorbullave – pretendon Jons -atehere ata mund te kursejne karburant duke përdorur në favor të tyre këtë rrjedhë jashtëzakonisht të shpejtë të tanishme te rrymave detare. /gazetaexpress/

Leave a Reply

Back to top button