Shkence

Misteret e fizikës: A është e saktë teoria e fijeve?

Screen Shot 2016-06-23 at 08.07.12Kur fizikantët pranojnë se të gjitha grimcat elementare janë në fakt sythe një-dimensionale, ose “fije”, ku secila vibron në një frekuencë të ndryshme, fizika e merr shumë më lehtë. Teoria e fijeve i lejon fizikantët të pajtojnë ligjin që sundon grimcat, i quajtur mekanika kuantike, me ligjin që rregullon hapësirë-kohën, i quajtur Relativiteti i Përgjithshëm, dhe për bashkimin e 4 forcave themelore të natyrës në një kornizë të vetme.

Por problemi është se teoria e fijes mund të funksionojë vetëm në një univers me 10 apo 11 dimensione:tre të mëdha hapësinore, gjashtë apo shtatë hapësinore kompakte, dhe një dimension kohor. Dimensionet hapsinore kompakte – si dhe vete fijet vibruese – janë rreth një bilionë i një trilioni të madhësisë së një bërthame atomike. Nuk ka asnjë mënyrë të mundshme për të zbuluar çdo gjë aq të vogël, prandaj s’ska asnjë mënyrë për të vërtetuar ose jo eksperimentalisht teorinë e  fijeve. /bota.al

Leave a Reply

Back to top button