Albert Einstein thoshte se mundësitë qëndrojnë në mesin e vështirësive. Por si mund t’i shohim nëse humori ynë është “i prishur” dhe mendja jonë është e bllokuar në labirintin e ankthit? Ja si ta zbulojmë.
Mundësitë zakonisht shfrytëzohen vetëm nga mendjet më të zgjuara. Të jesh i përgatitur nuk do të thotë thjesht të dish të zbatosh artin e strategjisë, një plan të përpiktë, të kesh njohuri teknike. Të dish se si të gjesh mundësitë për ndryshim në çdo kontekst do të thotë të mbështetesh gjithashtu në një dozë të mirë vetëvlerësimi, entuziazmi, menaxhimi të mirë emocional, durimi, rezistence ndaj zhgënjimit, etj.
Arti i të diturit se si të shfrytëzosh mundësitë në kohën e duhur varet drejtpërdrejt nga rritja personale. Të gjithë do të dëshironim, pa dyshim, që të mund të shihnim dyert e hapura kur para nesh ka vetëm dritare të mbyllura. Suksesi nuk është vetëm një çështje praktike, e mbledhjes së shumë kualifikimeve akademike apo e fatit. Është gjithashtu një qasje mendore e predispozuar për të parë shkëndijat e shpresës në mesin e vështirësive.
Ka shumë njerëz që kanë arritur sukses edhe në rrethanat më pak të favorshme. Një shembull klasik është, pa dyshim, Steve Jobs. Kur e larguan nga Apple, kompania që ai kishte themeluar, jo vetëm që nuk hoqi dorë, por ai nisi një projekt tjetër, jo më pak brilant dhe tani ikonik: Pixar. Brenda një kohe të shkurtër ai u bë edhe aksioneri më i madh i Disney-t.
Nga pikëpamja psikologjike është e këshillueshme që të zgjerohet kuptimi i termit “mundësi” apo “shans”. Nuk duhet ta lidhim ekskluzivisht me sferën profesionale, me suksesin në botën e punës. Mundësia është mbi të gjitha të dish të gjenerosh një ndryshim të aftë për të na ofruar mirëqenie, rritje në nivel emocional dhe personal.
Mundësitë në kohë krize
Në psikologji ekziston një koncept interesant. I referohemi “kostos së mundësive”, një ide që përcakton se sa e vështirë është, ndonjëherë, të arrish një qëllim të dëshiruar ndërkohë që përgatitesh për të.
Ne jemi gati ta zbulojmë përmes disa shembujve. Shumë prej nesh përgatiten të nisin një rrugë të caktuar jete duke investuar kohë, përpjekje dhe para. Pavarësisht kësaj, ndonjëherë tregu i punës na ofron pak mundësi.
Një shembull tjetër japin ata prindër që i çojnë fëmijët në mësimet e pianos që në moshë shumë të vogël. Ata e bëjnë këtë të bindur se do t’i bëjë më të lumtur dhe se do të përmirësojë aftësitë e tyre njohëse, duke u ofruar më shumë mundësi për të ardhmen. Këta fëmijë, megjithatë, janë shumë të stresuar.
Ndonjëherë çmimi që duhet paguar për të shijuar disa mundësi është shumë i lartë dhe na bën të pakënaqur dhe hapja ndaj jetës është më e vështirë për ne. Mundësitë janë padyshim një koncept i rastësishëm dhe i ndërlikuar.
Nuk mund t’i parashikojmë gjithmonë dhe ndonjëherë edhe pse i kemi para syve nuk mund t’i shohim, sepse nuk jemi gati. Shqetësimi, ankthi ose dekurajimi na pengojnë.
Prandaj është e rëndësishme të kujdesemi për shëndetin tonë psikologjik për t’i lejuar vetes ato ndryshime që reflektojnë në mirëqenien tonë. Le të shohim se si.
Mundësitë: a ndodhin apo i krijojmë ne?
Shpesh e dëgjojmë veten duke thënë se mundësitë krijohen. Shoqëria moderne gjithmonë përpiqet të na bindë për idenë se secili prej nesh është zot i fatit të tij, duke krijuar me përkushtim mundësitë e veta.
Por siç e dimë mirë, rrethanat nuk janë gjithmonë në anën tonë. Pavarësisht se sa të përgatitur jemi dhe sa fort punojmë, mundësitë janë të pakta, veçanërisht në kohë krize.
Ndoshta kjo është arsyeja pse duhet të përvetësojmë një aftësi të re: të dimë të shohim mundësitë përmes të çarave të vështirësive. Siç thoshte filozofi Sun Tzu, fitorja arrihet me aftësinë për të kapur mundësitë në mesin e problemeve. Por ndonjëherë perspektiva jonë për problemet na errëson pamjen.
Kështu, në vend që të fiksohemi pas dëshirës për të grumbulluar kualifikime, kurse ose aftësi teknike, duhet të përqendrohemi edhe në disa aftësi psikologjike. Menaxhimi i duhur emocional dhe i përditshëm i stresit, për shembull, do të ishte një mjet thelbësor mbijetese.
Po kështu, rezistenca ndaj zhgënjimit dhe aftësia për të kultivuar shpresë edhe në momente të vështira janë dimensione për t’u trajnuar.
Guximi për të parë lart, përtej vuajtjeve tona
Mundësitë u zbulohen atyre që e shohin realitetin pa paragjykime, ashtu siç fshihen nga ata që janë të bllokuar në burgun e depresionit, të lidhur me zinxhirët e çrregullimit të ankthit. Nuk është e lehtë të shfrytëzojmë mundësitë kur mendja nuk është në anën tonë dhe kur përjetojmë vuajtje në të gjitha format e saj.
Të dish të shohësh mundësi edhe në ditë të vështira është mënyra e vetme për të shpëtuar veten dhe për të ecur përpara. Shumë shpesh ne nuk presim një derë të hapur drejt suksesit apo famës nga jeta; ajo që ne vërtet duam është të ndihemi mirë, të ndihemi të qetë me veten dhe me ata që na rrethojnë. / bota.al
