Nga e enjtja deri të dielën, 350 milionë votues kanë të drejtë të zgjedhin përbërjen e Parlamentit Evropian deri në vitin 2029. Euroskeptikët dhe nacionalistët duket se do të kenë rritje
Javët e fundit, presidentja e Parlamentit Evropian, Roberta Metsola, ka vizituar të gjitha 27 vendet anëtare të BE-së, e “armatosur” me një slogan të thjeshtë: “Përdoreni votën tuaj”.
Në debate të panumërta në bashkitë, shkollat dhe universitetet, Metsola është përpjekur të nxisë votuesit e rinj për të marrë pjesë në zgjedhjet evropiane.
“E keni parasysh ajo fotografia që keni para jush kur mendoni për Parlamentin Evropian: mbi 700 vende blu. Pavarësisht nëse votoni apo jo, këto vende do të plotësohen. Tani, ju keni një zgjedhje,” u tha Metsola votuesve të rinj në Danimarkë. Ose vendosni se kush ulet në këto karrige, ose jo”.
Mobilizimi i 350 milionë njerëzve që kanë të drejtë të votojnë në Bashkimin Evropian një herë në pesë vjet nuk është i thjeshtë. Pjesëmarrja e votuesve në zgjedhjet e dyta më të mëdha demokratike në botë pas Indisë, ishte rreth 50% në 2019.
Pjesëmarrje më e lartë e votuesve parashikohet për këto zgjedhje, sipas një sondazhi të kryer në fillim të këtij viti, në të cilin 60% e votuesve thanë se ishin të interesuar për zgjedhjet. Pjesëmarrja më e lartë mund të rezultojë vendimtare në këto zgjedhje, që anëtarët e të majtës dhe të djathtës i kanë quajtur vendimtare.
Nga pikëpamja statistikore, pjesëmarrja e lartë priret të forcojë qendrën politike dhe sondazhet tregojnë se partitë e krahut të djathtë euroskeptike dhe radikale po ecin mirë në shumë vende.
‘Çmenduri vetëshkatërruese’
Për disa parti tradicionale, është një prirje shqetësuese që e shtyu kancelarin gjerman të qendrës së majtë Olaf Scholz të bënte një paralajmërim të tmerrshëm.
“Disa populistë po bëjnë thirrje që Gjermania të largohet nga Bashkimi Evropian. Të tjerë e shohin Rusinë e [Presidentit Vladimir] Putin ose Kinën e [udhëheqësit] Xi Jinping si modele për Evropën. Dhe të tjerë duan të shpërbëjnë BE-në – çfarë çmendurie vetëshkatërruese”, tha Scholz në një video të fushatës. “Evropa dhe integrimi evropian sigurojnë prosperitetin dhe të ardhmen tonë.”
Në shumë vende, përfshirë Gjermaninë, fushatat zgjedhore janë dominuar nga çështjet e sigurisë dhe mbrojtjes, në sfondin e luftës së Rusisë kundër Ukrainës.
Por në të 27 vendet, sondazhet tregojnë se politika ekonomike dhe sociale është ende çështja më e madhe që ndikon në mënyrën se si njerëzit hedhin votën e tyre. Politika e migracionit nuk luan një rol vendimtar në shumicën e vendeve.
Në Francë, Itali, Holandë, Belgjikë, Austri dhe Hungari, partitë e ekstremit të djathtë janë në krye të sondazheve. Në Poloni, Gjermani dhe Suedi, partitë e krahut të djathtë mund të përfundojnë si forca e dytë ose e tretë më e fortë.
Alternativa e ekstremit të djathtë për Gjermaninë (AfD) është afërsisht e barabartë me dy nga tre partitë qeverisëse, Social Demokratët e Scholz dhe të Gjelbërit, me rreth 15%. Kristian Demokratët e opozitës së ish-kancelares Angela Merkel janë me 30%.
Në Parlamentin Evropian, anketuesit parashikojnë se partitë e ekstremit të djathtë do të rrisin ndjeshëm përqindjen e votave në mes 21% dhe 25%. Një hap i madh, por jo i mjaftueshëm për një shumicë vendimtare. / bota.al
