Nga Brian P. Mckeon
A e mbani mend planin e fshehtë të Donald Trump si kandidat për të mposhtur Shtetin Islamik? Dhe lavdërimin e vetës së tij se dinte më shumë se gjeneralët dinin në lidhje me Shtetin Islamik (duke nënkuptuar se ai do t’i zëvendësonte ato dikur kur të vinte në detyrë)? Kjo retorikë e fushatës është përplasur në shkëmbinjtë e realitetit: Administrata Trump sapo miratoi elementët kryesorë të planit kombëtar kundër Shtetit Islamik të Presidentit Barak Obama, dhe Trump ka vendosur që gjeneralët e Obamës nuk ishin aq të këqij gjithahstu.
Më 19 maj, një ditë kur Uashingtoni merrej me zhvillimet më të fundit me skandalet që rrethonin Shtëpinë e Bardhë, Pentagoni njoftoi se kryetari dhe nënkryetari i Shefave të Shtabit të Përbashkët – Gjenerali i Marinës Joseph Dunford dhe Gjenerali i Forcave Ajrore Paul Selva, përkatësisht – do të rinominohen për një mandat tjetër. Komandantët që udhëheqin fushatat ushtarake në Afganistan, Irak, Afrikë Veriore dhe Siri – të gjitha vendet me prani të rëndësishme të Shtetit Islamik – gjithashtu mbesin në vend.
Po atë ditë, Dunford dhe sekretari i mbrojtjes James Mattis apdetuan trupat e shtypjes të Pentagonit në fushatën kundër Shtetit Islamik, dhe që Trump i urdhëroi atyre të përshpejtojnë. Ata dhanë disa detaje mbi planin që iu paraqit presidentit. Por ajo që ata thanë ishte demaskuese. Ata theksuan vetëm dy ndryshime të rëndësishme: delegimi i më shumë autoriteti për komandantët në terren dhe një ndryshim taktik nga zhdukja e shtetit islamik në vende të sigurta, në rrethimin e tij në fortesat përkatëse. Në mënyrë të veçantë, Mattis theksoi se rregullat e angazhimit nuk kanë ndryshuar dhe se forcat amerikane do të bëjnë “përpjekje të vazhdueshme të jashtëzakonshme për të shmangur viktima të pafajshme civile”. Pra, edhe këtu anullohet fushata reklamuese e Trump për “bombardimin madhor kundër ISIS”. Me sa duket, gjithashtu, është këshilltari i Sigurisë Kombëtare H.R. McMaster ka raportuar interesin në zgjerimin e dukshëm të pranisë së trupave amerikane në Siri.
Këto janë ndërrime taktike, jo një ndryshim fundamental i strategjisë. Procesi i Obamës për të punuar me dhe nëpërmjet partnerëve në Irak dhe Siri vazhdon, ashtu siç fushata e sulmeve ajrore të SHBA-ve dhe të koalicionit, edhe bastisjet, së bashku me armatosjen, trajnimin dhe këshillimin e partnerëve lokalë, duke përdorur një numër relativisht të vogël të trupave të SHBA-ve në terren. Objektivat thelbësore mbeten: marrja e dy qendrave të mbetura të kalifatit të ashtuquajtur – Mosuli në Irak dhe Raqqa në Siri – dhe kundërshtimi i elementeve të Shtetit Islamik në jugun e Sirisë dhe në luginën e Eufratit. Për meritë të tij, presidenti gjithashtu miratoi kohët e fundit armatimin e kurdëve sirianë – pjesë e një force më të madhe që do të marrë Raqqa – përballë kundërshtimit të fortë të presidentit turk Rexhep Tajip Erdogan.
Ashtu siç e la Obama, dhe ashtu si ekipi Trump me sa duket po vazhdon, qasja aktuale është më e qëndrueshme. Rritja e konsiderueshme e pranisë së trupave amerikane në Irak padyshim do të shtonte rrezikun për trupat tona, pasi ajo do të sillte reagimi nga Irani dhe milicitë së saj satelitë Shia, në Irak, dhe do të largonte nga qeveria në Bagdad barrën e mbajtjes së përgjegjësisë së mposhtjes së Shtetit Islamik dhe ndërtimin e një qeverie gjithëpërfshirëse pas rënies së saj. Do të impononte kosto më të larta për Shtetet e Bashkuara. Operacioni kundër Shtetit Islamik ka kushtuar më pak se 15 miliardë dollarë që nga gushti 2014, dhe 11 jetë amerikane janë humbur për shkak të veprimeve armiqësore (krahasuar me qindra miliarda dollarë dhe mijëra jetë të humbura në Irak një dekadë më parë).
Obama besonte se lufta është shumë e rëndësishme për t’u lënë gjeneralëve dhe kështu mbajti një frenim të ashpër mbi veprimet e tyre në Irak, Siri dhe gjetkë. Rishikime të Shtëpisë së Bardhë mund të kenë pasur ndonjëherë kosto në mundësi, por gjithashtu siguroi që kryekomandanti ishte i përgatitur të mbante përgjegjësinë për gabimet, një tipar që Trump nuk ka treguar akoma, siç e pamë pasi ai fajësoi gjeneralët për gabime të bëra në një sulm kundër terrorist në Jemen herët në mandatin e tij.
Diçka me rëndësi, vendimi i Trump për të deleguar autoritet nuk do të thotë një ndryshim në praktikat e synimeve të atij që jep këto udhëzime. Shtetet e Bashkuara dhe partnerët e saj mund të fitojnë më shpejt betejat për Mosulin dhe Raqqën nga bombardimet e pjesëm – taktikat e përdorura nga Rusia dhe regjimi sirian në Aleppo – por që do të ishte në kundërshtim me ligjet e konfliktit të armatosur dhe vlerat tona, dhe që do të jepte Shtetit Islamik një mjet propagandues dhe rekrutues. (Rritja e fundit e viktimave civile në Mosul ka më shumë gjasa të jetë për shkak të kompleksitetit të fushës së betejës urbane, jo për ndryshimin në taktika).
Që nga fillimi, gjeneralët kurrë nuk thanë se lufta kundër Shtetit Islamik në Irak dhe Siri do të ishte e lehtë apo e shpejtë. Por ajo ka dhënë rezultate, me fitime të qëndrueshme të territorit të kontrolluar dikur nga Shteti Islamik. Le të shpresojmë që presidenti ka durimin që të mbetet në planin që ai ka përqafuar tashmë./Përkthyer nga Lexo.al – Foreign Policy/
