Filozofi

Lao Tzu, filozofia e harmonisë dhe forcës së jetës

Lao Tzu është filozof i pranueshmërisë. Ai është themeluesi i Taoizmit dhe mësuesi i Tao. “Tao” do të thotë rrugë ose shteg në gjuhën kineze. Për Lao Tzu, rruga konsiston në veprimin e pamundimshëm dhe spontan në harmoni me natyrën. Në kozmologjinë taoiste, njerëzit lindin nga asgjëja dhe kthehen në asgjë.

Kjo asgjë nuk është Tao. Tao është forca e jetës që rrjedh nëpër gjithçka: të kaluarën, të tashmen dhe të ardhmen. Ajo lejon çdo gjë të bëhet vetvetja dhe të lulëzojë sipas natyrës së vet. Tao nuk mund të emërtohet me të vërtetë, pasi zgjerohet përtej çdo gjëje që mendja mund të konceptojë. Kjo është arsyeja pse karakterizohet nga Lao Tzu si mister, si asgjë, si bosh.

Tao shpaloset në natyrë dhe ekzistencën njerëzore pa kufi. “Diçka e paformuar dhe e plotë, Para se të lindnin qielli dhe toka, e vetmuar dhe e heshtur, qëndron e vetme dhe e pandryshuar, përshkon të gjitha gjërat pa kufi. Është si nëna e të gjithëve nën parajsë, por nuk e di emrin e saj – Më mirë ta quaj Tao. Më mirë ta quani madhështore.”

Përmes vëzhgimeve të tij të natyrës dhe komuniteteve harmonike, Lao Tzu mësoi se gjërat shpalosen më mirë kur lihen të ndodhin. Taoizmi ndërtohet mbi këtë njohuri. Gjërat rriten, lulëzojnë dhe bien në përputhje me mënyrën e tyre të të qenit në Tao. Jetët tona shpalosen natyrshëm kur ndjekim instinktet tona në vend që të pengojmë natyrën. Të çliruar nga konvencionet dhe pritshmëritë shoqërore dhe nga ndërhyrja e qëllimshme që pengon spontanitetin, ne gjejmë harmoninë me botën dhe zbulojmë se jemi të përsosur ashtu siç jemi. Thjeshtësia dhe mosveprimi janë rruga e Taos. “Vepro dhe e prish. Rroke dhe e humbet. Prandaj i urti nuk vepron [wu wei] dhe kështu nuk prish, nuk rrok dhe kështu nuk humbet”.

Taoistët besojnë se jeta është e thjeshtë dhe se natyra di më mirë gjërat. Ne notojmë kundër rrymës kur luftojmë rrjedhën e natyrës dhe kërkojmë të kontrollojmë ose imponojmë gjërat. Duke menduar shumë, ne i bëjmë gjërat komplekse. Ashtu si zemrat tona rrahin natyrshëm përpara se t’i ndërpresim duke u përqendruar në ritmin e tyre, po ashtu edhe jetët tona shpalosen natyrshëm kur ato nuk janë të mbytura nga vetëdija, dyshimi, qëndrimi në të kaluarën ose shqetësimi për të ardhmen. Kjo është arsyeja pse Lao Tzu na kërkon të harrojmë atë që mendojmë se dimë dhe të ndjekim rrugën e thjeshtësisë. “Në ndjekje të dijes, çdo ditë diçka shtohet. Në praktikën e Tao-s, çdo ditë diçka hidhet tej. Gjithnjë e më pak ju duhet t’i impononi gjërat, derisa më në fund të arrini në mosveprim. Kur asgjë nuk bëhet, asgjë nuk lihet pa bërë. Zotërimi i vërtetë mund të fitohet duke i lënë gjërat të ecin në mënyrën e tyre. Nuk mund të fitohet duke ndërhyrë.

Taoistët besojnë se është vanitet të mendosh se je në gjendje të kuptosh pafundësinë e botës. Kur i përcaktojmë gjërat ose dëshirojmë që gjërat të shkojnë në një mënyrë të caktuar, ne e burgosim botën dhe kufizojmë natyrat tona. Bota dhe universi janë pa kufij. Ata janë të lidhur vetëm nga marrëdhëniet që ekzistojnë midis qenieve të gjalla dhe midis gjërave. Tao është kjo e mesme që mban gjithçka të bashkuar. Megjithatë, Tao nuk përcakton asgjë. Përkundrazi, ajo u dorëzohet gjërave në mënyrë që ato të mund të zbulojnë veten ashtu siç janë, secila sipas momentit të vet të brendshëm. Kjo është arsyeja pse Tao nuk mund të emërtohet: ajo është bosh, asgjë, vjen në ekzistencë vetëm në marrëdhëniet që mban së bashku dhe bën të mundura.

Lao Tzu beson se i gjithë konflikti krijohet vetë. Vullneti, dëshira dhe ambicia njerëzore pengojnë rrjedhën natyrore të Taos. Kur na pëlqen kjo apo ajo gjë, e ndajmë atë nga e tëra dhe e vëmë në kundërshtim me atë që nuk na pëlqen. Kur dëshirojmë këtë apo atë rezultat dhe e largojmë atë nga rezultatet e tjera, ne prishim unitetin e jetës. Dallimet nuk i përkasin Taos. Simboli taoist i yin dhe yang përfaqëson harmoninë e të kundërtave në ciklet gjithnjë në ndryshim të natyrës që i përkasin Taos.

Gjërat shpalosen në mënyrë të përsosur kur lihen të ndjekin rrjedhën e tyre natyrore. Kjo është arsyeja pse Lao Tzu promovon parimin e wu wei, ose mosveprimit, fjalë për fjalë, të bësh, pa bërë. Wu Wei e arrin duke mos bërë asgjë. Kështu ne i përgjigjemi botës në mënyrë spontane dhe jemi të pranueshëm për të gjitha gjërat. Duke bërë pa bërë, ne e hapim veten ndaj mrekullisë së universit dhe e lëmë veten të impresionohemi nga bota dhe të tjerët. Kjo hapje ndodh në pasivitet dhe qetësi. Nëpërmjet veprimeve të paimponuara, të papërsëritura dhe instinktive, ne bëhemi një me Taon.

Ashtu si një notar i mirë që harron ujin, ne rrjedhim me rrymat e jetës pa mundim, spontanisht dhe të lirë. Kur jemi shumë të investuar në diçka, krijojmë një situatë të panatyrshme dhe humbasim rrugën. Ne punojmë kundër, duke kundërshtuar Tao. Në harmoni me natyrën, ne rrjedhim me Tao në ndërvarësi krijuese me të tjerët dhe botën. Në qetësinë e Wu Wei-t ne arrijmë të kuptojmë se të mos bësh asgjë dhe të heshtësh janë pikat ku qëndron fuqia jonë. “Gjëja më e butë në botë, kalëron me këmbë mbi më të fortët.”

Lao Tzu ju kërkon të besoni instinktet tuaja dhe të jetoni në harmoni me natyrën. Duke lundruar në mënyrë intuitive në jetë, mund të jeni të hapur ndaj mundësive të pafundme të Tao. Bota është misterioze dhe përtej aftësisë tonë për ta kuptuar. Të ecësh në rrugën e Taos do të thotë të bëhesh pjesë e misterit dhe të rreshtohesh me fuqinë e tij. Të përshtatur me Taon, ju kuptoni se gjithçka është perfekte ashtu siç është dhe se ju jeni pjesë e kësaj përsosmërie.

Pastroni mendjen që të mund të veprojë si një pasqyrë që tregon gjërat në thjeshtësinë e tyre, secila sipas natyrës së vet të brendshme. Kjo është e mundur vetëm kur tërhiqeni nga zhurma që mjegullon pasqyrën e një mendjeje të pastër dhe lejoni që gjërat të bien natyrshëm në vendin e tyre. MOs reflektoni me tepri për jetën tuaj dhe çlirohuni nga kufijtë e vetëdijes, në mënyrë që të jetoni pa frenime. Nuk duhet të futeni në asnjë kallëp. Tao është pa formë dhe do të formësohet për t’iu përshtatur jetës tuaj kur ta takoni duke jetuar në mënyrë spontane. Kur mendja juaj është bosh, ajo shërben si terren pjellor për të dalë diçka e re dhe e panjohur.

Hidhini tutje gjërat e parëndësishme për të lënë vend për burime më të thella të kuptimit. Sa më shumë të mendoni se dini, aq më shumë përpiqeni të kontrolloni jetën tuaj, aq më pak e lejoni botën dhe të tjerët të tregohen ashtu siç janë dhe t’ju ofrojnë dhuratat e tyre.

Në fillim mund ta përjetoni këtë qetësi si mërzi ose ankth, pa dramën e një jete të komplikuar. Punoni me këtë ankth duke u përmbajtur nga gjykimi dhe kritika dhe thjesht lërini gjërat të ndodhin. E zakonshmja përmban misterin. Përpjekja e vazhdueshme me vendimet tuaja ose duke u përpjekur shumë për diçka janë shenja se ajo që po bëni mund të mos jetë e duhura për ju. Në përpjekjen për të kontrolluar gjërat ose njerëzit e tjerë, ju shtrembëroni Tao dhe krijoni një situatë të panatyrshme. Ashtu si kur filloni të përqendroheni në ecjen tuaj, ajo bëhet e detyruar dhe jashtë ritmit, po ashtu kur kufizoni Tao-n, ju humbni rrugën dhe nuk arrini ta shihni qartë shtegun. Duke penguar rrjedhën e natyrës, ju nxitni pengimin në vend të mundësive.

Çdo pauzë është një mundësi që ju të lidheni me heshtjen dhe qetësinë dhe t’i lejoni vetes të qëndroni në misterin e Taos. Jetoni thjesht dhe kaloni jetën me lehtësi. Jeni në rrugën e duhur kur humbisni veten në atë që po bëni për t’u bërë pjesë e një rrjedhe natyrore me Tao-n. / bota.al

Back to top button